Longkanker

Longkanker is een ernstige en ingrijpende vorm van kanker. Elk jaar worden er in Nederland 9.000 nieuwe patiënten met een tumoren in de longen gediagnostiseerd. Bij mannen is longkanker samen met prostaatkanker één van de meest voorkomende vormen van kanker, echter is het aantal gevallen van kanker in de longen in de afgelopen jaren bij mannen lichtelijk gedaald. Bij vrouwen is dit de laatste jaren juist toegenomen.

 

Wat is longkanker

Zoals de naam al doet vermoeden is longkanker een vorm van kanker dat ontstaan is binnenin de longen. Jaarlijks overlijden er in Nederland meer dan tienduizend mensen aan de gevolgen van een tumor in de longen. De meeste patiënten die gediagnostiseerd worden met deze vorm van kanker zijn tussen de 55 en 80 jaar oud.

Longkanker is een verzamelnaam voor verschillende tumoren die zich in de longen kunnen voordoen, in het algemeen worden deze twee verdeelt in twee types:

• Kleincellige (SCLC: Small CellLung Carcinoma)
• niet-kleincellige type (NSCLC: Non-Small CellLung Carcinoma)

Bij beide van deze types is er een verschil tussen hoe en hoe snel de tumor groeit en op welke methode en snelheid de uitzaaiing plaats vindt.

Wat is Kleincellige Longkanker

Bijna 20% van de gevallen van longkanker betreft een kleincellig type. Hierbij is het meest belangrijkste kenmerk dat de tumor bestaat uit zeer kwetsbare en kleine cellen die zich razend snel delen. Doordat dit type tumor zich zo snel deelt, kan het zich ook razendsnel door het lichaam van de patiënt bewegen.

Het gevolg hiervan is dat de patiënt vaak al uitzaaiingen op andere plaatsen in het lichaam heeft zodra de eerste klachten aan het licht komen.

 

Wat is Niet-kleincellige longkanker

Ongeveer 80% van de gevallen van longkanker wordt veroorzaakt voor een niet-kleincellig type. In tegenstelling van de kleincellige variant bestaat deze vorm van kanker in de longen uit vrij grote cellen, deze cellen groeien ook minder snel dan de kleincellige vorm van kanker in de longen.

Het gevolg hiervan is dat de niet-kleincellige vorm zich jaren onopgemerkt kan blijven delen in het lichaam van de patiënt. Hierdoor duurt het soms jaren voordat de niet-kleincellige tumor opgemerkt wordt en de patiënt last krijgt van klachten.

 

Oorzaken longkanker

Longkanker komt elk jaar voor bij meer dan 9.000 patiënten, bij meer dan 85% van de gevallen is longkanker veroorzaakt door één van de meest belangrijkste risicofactoren die de kans op kanker in de longen erg vergroten: roken. Echter zijn er naast roken ook andere factoren die het risico op longkanker aanzienlijk kunnen vergroten.

Roken

Zoals algemeen bekend is roken één van de grootste risicofactoren wanneer het aankomst op het krijgen van een tumor in de longen. Uit cijfers komt er ook uit voort dat de helft van de rokers overlijdt aan de gevolgen van roken.

Dat roken een groot veroorzaker is van deze vorm van kanker is al sinds de jaren 40 bekend; in de jaren 50 werd vervolgens de nadruk gelegd op het feit dat het roken van sigaretten de grootste risico met zich meebrengt.

Wanneer iemand stopt met roken zal het risico op longkanker zich langzaam afbouwen, dit houdt echter niet in dat het risico uiteindelijk volledig verdwijnt.

Passief roken

Roken is niet alleen een verhoogd risico bij mensen die daadwerkelijk roken. Een ander groot risico factor is het meeroken met mensen in de naaste omgeving. Dit houdt in dat iemand die de rook van een ander regelmatig (onbewust) inademt, zelf ook een verhoogt risico heeft op longkanker ondanks het feit dat deze persoon wellicht zelf nog nooit een sigaret heeft gerookt. Bij passieve rokers kan het percentage van het verhoogde risico oplopen tot maar liefst 30%.

Radon

Radon is radioactief gas dat vooral voorkomt in de aardbodem van rotsachtige gebieden. Omdat bouwmaterialen zoals beton, baksteen en natuursteen vaak wordt gehaald uit dit soort gebieden bestaat de kans dat deze gevuld zijn met radongas. Na verloop van tijd zal het radon langzaam uit deze materialen komen en zich hechten aan o.a. stofdeeltjes. Hierdoor ontstaat het risico dat iemand radon in de longen krijgt wat een verhoogd risico op lonkanker geeft.

Jaarlijks overlijden er binnenin de Europese Unie 20.000 mensen door  blootstelling aan radon. Om het risico van radon te verlagen is het belangrijk om huizen en gebouwen zo goed mogelijk te ventileren.

Luchtvervuiling

Sinds 2013 is luchtvervuiling van de buitenlucht officieel erkend als oorzaak van longkanker. Voordat de IARC: International Agency for Research on Cancer dit erkent had als mogelijk risicofactor, werden dieseldampen wel al gezien als factor. Vanaf heden worden deze gezamenlijk gezien als luchtvervuiling van de buitenlucht.

 

Longkanker voorkomen

Doordat ruim 85% van de gevallen van longkanker veroorzaakt wordt door roken is het goed mogelijk om de kans op longkanker aanzienlijk te verkleinen.

Wie de kans op longkanker wilt verkleinen moet ten eerste stoppen met roken. Om dit succesvol te doen kan er overwogen worden om een cursus te volgen waarbij mensen volledig ondersteund worden. Ook zijn er veel hulpmiddelen zoals nicotine kauwgom en pleisters en kan een laserbehandeling ook effectief zijn. Ook overstappen naar een e-sigaret is een stap in de goede richting.

Voor wie niet rookt is het belangrijk om zoveel mogelijk uit de buurt te blijven van rokers zodat er niet meegerookt wordt. In de meeste openbare ruimtes is roken al verboden waardoor het tegenwoordig steeds makkelijker wordt om meeroken te voorkomen.

Een andere maatregel die genomen moet worden is ruimtes radon vrij te houden, goede en constante ventilatie is hierbij van groot belang. Om er zeker van te zijn dat een ruimte volledig radon vrij is kan er een radon test uitgevoerd worden. Deze worden door professionals uitgevoerd maar kunnen tegenwoordig ook op internet besteld worden.

 

Symptomen longkanker

De symptomen waar een patiënt met longkanker mee te maken krijgt worden vaak niet alleen veroorzaakt door longkanker zelf. De oorzaak hiervan is dat tegen de tijd van de diagnose de patiënt vaak al uitzaaiingen heeft naar andere organen in het lichaam.

Enkele symptomen van longkanker zelf afkomstig zijn:

• Hoesten
• Luchtweg ontstekingen
• Opgeven van bloed en slijm
• Kortademigheid
• Afvallen en/of verminderde eetlust

Wanneer de patiënt last heeft van meerdere uiteenlopende symptomen is er vaak sprake van een uitzaaiing. Zo kan pijn in de botten van zowel rug, arm of benen betekenen dat de cellen zich uitgezaaid hebben naar de botten. Extreme hoofdpijn kan duiden op verspreiding naar de hersenen en geelzucht kan betekenen dat er uitzaaiingen zijn naar de lever.

 

Onderzoek longkanker

Voordat de patiënt waarbij de diagnose longkanker gesteld is behandelt kan worden, moeten er eerst een aantal onderzoeken gedaan worden.

Deze onderzoeken zijn van belang om de patiënt zo goed mogelijk te kunnen behandelen. Tijdens deze onderzoeken wordt er ten eerste gekeken of de patiënt wel daadwerkelijk te maken heeft met longkanker. Vervolgens wordt er gekeken naar wat voor type tumor de patiënt heeft. Ook wordt er nagegaan of er uitzaaiingen zijn en waar deze precies zijn.

Enkele onderzoeken die gedaan worden tijdens dit proces zijn:

Röntgenfoto
Tijdens de röntgenfoto wordt er een foto gemaakt van de patiënt waarop een mogelijke tumor zichtbaar wordt.

CT-scan
Bij de CT-scan wordt er een scan gemaakt van de borstkas en de bovenbuik van de patiënt, tijdens deze CT-scan kan de exacte locatie van de tumor vastgesteld worden. Ook kan er gekeken worden naar het omgevende weefsel rondom de tumor. Indien er sprake is van eventuele uitzaaiingen of vergrote lymfeklieren worden deze op de scan ook zichtbaar.

Bronchoscopie
Tijdens de bronchoscopie wordt er nauwkeuriger gekeken naar het weefsel van de patiënt, ook is het mogelijk om een stuk weefsel te verkrijgen die achteraf grondig onderzocht kan worden.

PET-scan
Een PET-scan is een aanvullend onderzoek die uitgevoerd kan worden. Een PET-scan geeft informatie over de stofwisselingen van de patiënt.

Meer lezen over onderzoek kanker?

 

Behandeling Kleincellige longkanker

Indien er in een vroeg stadium de diagnose van een kleincellige tumor gesteld wordt, kan de patiënt behandelt worden met een chirurgische behandeling. Tijdens deze chirurgische ingreep wordt de tumor en het omliggende weefsel verwijderd. Dit wordt gedaan om ervoor te zorgen dat eventuele uitzaaiingen ook verwijderd worden.

Echter omdat de kleincellige tumor van longkanker zo snel deelt is een chirurgische ingreep vaak niet meer mogelijk doordat de tumor verspreid is naar andere delen van het lichaam (uitzaaiing). In deze gevallen wordt de patiënt behandelt met chemotherapie. Deze behandeling bestaat vaak uit ongeveer 6 kuren die verspreid over een bepaalde periode toegediend worden. Aanvullend op de chemotherapie kan er ook gebruik gemaakt worden van radiotherapie.

Vaak zijn de behandelingen voor de kleincellige variant van longkanker gericht op het verminderen van de klachten. De oorzaak hiervan is dat vaak genezing niet meer mogelijk is nadat deze variant zich naar meerdere organen verspreid heeft.

 

Behandeling Niet-kleincellige longkanker

In tegenstelling tot kleincellige longkanker kan een patiënt met niet-kleincellige longkanker soms nog behandelt worden met een chirurgische ingreep. Als aanvulling op het operatief verwijderen van de niet-kleincellige tumor wordt er vaak ook gebruik gemaakt van bestraling.

Uitwendige en inwendige bestraling waarbij de tumor wordt bestreden met straling. Ook de aangrenzende lymfeknopen worden met deze straling behandelt. Chemotherapie (chemokuur) die vaak toegepast wordt wanneer er uitzaaiingen zijn naar andere delen van het lichaam. Endobronchiale therapie is een behandeling aan de binnenkant van de luchtwegen en een doelgerichte therapie waarbij er gebruik wordt gemaakt van medicatie dat zich via het bloed verspreid door het lichaam. Deze medicatie is ontworpen om kankercellen te remmen.

Wanneer een niet-kleincellige tumor pas in een laat stadium ontdekt wordt, wordt er een behandeling gestart om de klachten te verminderen en wordt genezing uitgesloten.