Wat is huidkanker

De meest voorkomende vorm van kanker is huidkanker. Deze vorm van kanker komt het meeste voor onder blanke mensen. Het ontstaan van kanker begint doordat de lichaamscellen zich ongeremd blijven delen. Ieder jaar neemt in Nederland het aantal mensen met huidkanker toe. Zo waren er in het jaar 2000 ongeveer 21.000 nieuwe mensen met huidkanker, en in 2009 waren dat er al 37.000 per jaar. Per jaar overlijden er ook mensen aan huidkanker, dit zijn gemiddeld 600 mensen per jaar.

 

Ontstaan van huidkanker

Meestal is huidkanker een gevolg van te veel blootstelling aan UV straling. Dit komt van nature van het zonlicht. Maar het wordt ook kunstmatig opgewekt in zonneapparatuur waarbij je kunt denken aan zonnebanken, hoogtezonnen en solaria. Op het moment dat je huid te vaak en te lang aan deze straling wordt blootgesteld is het mogelijk dat de huidcellen beschadigen. Dit kan op de langere termijn huidkanker tot gevolg hebben. Er zijn een aantal aspecten die verband houden met het ontstaan van huidkanker. Daarbij kun je denken aan de totale hoeveelheid ultraviolette straling waaraan je huid in je leven wordt blootgesteld.  Alle straling moet dan bij elkaar op worden geteld. Maar ook het aantal keer dat je verbrandt, houdt verband met huidkanker. Het risico op huidkanker neemt namelijk toe naarmate je vaker verbrandt.

 

Oorzaak huidkanker

Vrijwel iedereen heeft het risico om huidkanker te krijgen, echter zijn er een aantal factoren die dit risico aantoonbaar verhogen. Belangrijke oorzaken zijn:

• Huidtype I en II, een lichtere huidtype heeft een verhoogde kans, dit komt omdat zij gevoeliger zijn voor UV-straling.
• Regelmatige blootstelling aan de zon.
• Zonnebank, niet alleen de UV-straling van de zon is gevaarlijk, ook is de UV-straling uit zonnebanken een groot risico factor.
• Leeftijd, mensen die boven de 50 zijn hebben meer risico om basaalcelcarcinoom of plaveiselcelcarcinoom te krijgen.

 

Risicofactoren huidkanker

De belangrijkste oorzaak van huidkanker is overmatige blootstelling aan de zon. Ook is de UV straling van de zonnebanken gevaarlijk voor je huid. Als je als kind al veel in de zon loopt, heb je een grotere kans op huidkanker. Mensen die een lichte huid hebben, huidtype I en II zijn veel gevoeliger voor de UV straling. Als je boven de vijftig bent dan heb je ook een groter risico op huidkanker. Maar ook wanneer je veel moedervlekken hebt (meer dan 50), dan loop je een groter risico om een melanoom te ontwikkelen.

 

Erfelijkheid huidkanker

Er zijn een paar vormen van huidkanker die erfelijk zijn. Mensen die weten dat het in de familie voorkomt, moeten extra voorzichtig zijn als zij in de zon gaan liggen. Daarom moet je in elk geval verstandig zonnen en je huid erg goed beschermen, heel vaak insmeren, maar ook beschermende kleding dragen. Ga ook zonnen op de momenten dat de UV straling minimaal is dus na drie uur. Als je tussen elf en drie gaat zonnen dan is de kans dat je zult verbranden erg groot en dus ook de kans op huidkanker is dan groter. Je hebt het helaas niet altijd zelf in de hand of je het wel of niet krijgt, maar als er aanleg voor is, omdat het in de familie zit, kun je maar beter goed uitkijken en jezelf er extra tegen beschermen.

 

Soorten huidkanker

Er zijn verschillende soorten huidkanker. Meestal wordt er een onderscheid gemaakt in melanomen en niet-melanomen. De melanomen zijn de kwaadaardige moedervlekken en dan zijn er nog de niet-melanomen. Er kan ook een onderscheid worden gemaakt in het stadium waarin mensen huidkanker hebben. Er zijn namelijk ook steeds meer mensen met een voorstadium van huidkanker. Als het gaat over het voorstadium van plaveiselcelcarcinoom dan noemen we dat actinische keratose. Hierbij gaat het over een zonlichtbeschadiging van de huid. Een andere naam voor de voorstadia van huidkanker zijn de premaligne afwijkingen. De arts kan als je een vermoeden hebt dat je wat aan de huid hebt altijd een onderzoek instellen en bekijken over welke vorm het gaat en wat er aan gedaan kan worden. Hoe eerder je er bij bent, hoe groter de kans is dat je er wat aan kunt laten doen.

 

Zoals je kunt lezen zijn er meerdere soorten huidkanker waarmee mensen gediagnostiseerd kunnen worden. De ene vorm komt vaker voor dan de ander en ze dragen ook andere risico’s met zich mee. Drie van deze vormen zijn:

Basaalcelcarcinoom: Basaalcelcarcinoom is de minst agressieve vorm en ook de meest voorkomende binnen Nederland. 1 op de 7 mensen krijgt te maken met Basaalcelcarcinoom voor hun 80^e levensjaar. Omdat Basaalcelcarcinoom vrijwel nooit uitzaait is deze vorm van huidkanker zelden levensbedreigend, ook is de kans op genezing bijna 100%.

Plaveiselcelcarcinoom: Deze vorm ontstaat uit de cellen die dicht op het huidoppervlak zitten en is kwaadaardiger dan Basaalcelcarcinoom. Plaveiselcelcarcinoom groeit sneller en kan uitzaaien naar de lymfeklieren, vervolgt door uitzaaiing naar andere organen in het lichaam. 15% van de gevallen van huidkanker is Plaveiselcelcarcinoom en er is een 90% genezingskans.

Melanoom: Dit is de meest kwaadaardige vorm maar ook de minst voorkomende (+/- 10% van de gevallen). Melanoom ontstaat in de cellen die het huidpigment aanmaken. Vaak ontstaat Melanoom in bijvoorbeeld moedervlekken maar dit hoeft niet altijd het geval te zijn. Omdat deze vorm naar binnen groeit is de kans op uitzaaien groter dan bij andere vormen.

Er zijn in 2012 909 mensen overleden aan een vorm van huidkanker, 781 mensen hiervan waren gediagnosticeerd met melanoom.

 

Voorkomen huidkanker

Je kunt het niet altijd voorkomen, wanneer het erfelijk is heb je namelijk veel sneller de kans dat je er mee te maken krijgt. Maar verstandig zonnen kan in ieder geval wel het risico dat je met huidkanker te maken krijgt verkleinen. Bij verstandig zonnen gaat het over de huid beschermen dus draag beschermende kleding voor je huid, ook een zonnebril en een zonnehoed zijn aan te raden, zodat je je hoofd goed kunt beschermen. Je kunt je ook het beste meerdere malen per dag insmeren, zodat de huid niet kan verbranden. In de zon liggen moet je niet doen tussen elf en drie uur, dan is het namelijk te warm buiten en dan is de UV straling ook het hoogste en dringt deze het meeste door in je huid. Je huid moet rustig kunnen wennen aan de zon en dat geldt ook voor kinderen. Kinderen dien je goed te beschermen tegen de zon.

 

Herkennen van huidkanker

Je kunt huidkanker vaak wel herkennen. Huidkanker herkennen kan door te letten op veranderingen op de huid, denk hierbij aan een wond dat niet geneest, een ruwere plek die niet weggaat, verandering in al een bestaande huidafwijking (of moedervlek) en verandering van de huidskleur op bepaalde plekken. Niet alle soorten zien er hetzelfde uit, de één zal zich uiten als een wasachtig glad bultje en de ander als een rode stevige knobbel dat regelmatig bloedt. De vormen van huidkanker kunnen zich allemaal op een andere manier uiten en bij twijfel dien je altijd naar de arts te gaan, zodat er gekeken kan worden of dat het over huidkanker gaat.

 

Wanneer naar de huisarts bij vermoeden huidkanker?

Als je denkt dat je huidkanker hebt, dan is het van belang dat je zo spoedig mogelijk contact opneemt met je huisarts. Geef duidelijk aan wat je voelt, wat je denkt en welke veranderingen er in de huid zijn opgetreden. De arts kan hier dan naar kijken en vaststellen of dat het huidkanker betreft. Mocht dat zo zijn, dan kunnen er onderzoeken worden gedaan in welk stadium de kanker zich bevindt en welke behandelingen er toegepast kunnen worden. Blijf in ieder geval bij twijfel niet rondlopen. Het is beter op tijd de arts te raadplegen, zodat er gekeken kan worden waar het over gaat en wat er aan gedaan kan worden. Je kunt wel bang zijn voor de diagnose en dat is ook niet gek, maar hoe eerder je er bij bent, hoe meer er meestal aan gedaan kan worden. Zorg er daarom voor dat je bij twijfel snel aan de belt trekt en dan kan de arts je geruststellen of behandelingen opstarten. Hierdoor kun je aan je herstel werken. Let in ieder geval altijd goed op de zon. Je huid is erg kwetsbaar dus zorg er altijd voor dat je huid goed wordt beschermd!

 

Behandeling van huidkanker

Huidkanker wordt behandelt met verschillende methodes. Een behandeling kan bestaan uit het smeren van topicale crème, bestraling, een operatie. Maar in sommige gevallen wordt deze vorm van kanker ook bestreden d.m.v. bevriezing of fotodynamische therapie.